Van ambitie naar borging: hoe veranker je instellingsbreed ict-competenties van docenten?

De inzet van ict in het onderwijs is inmiddels vanzelfsprekend, maar dat geldt nog niet voor de manier waarop docenten daarin worden ondersteund en bekwaam gehouden. Ondanks groeiende ambities rond digitalisering en flexibilisering van het onderwijs, blijkt uit onderzoek dat veel docenten zich nog onvoldoende competent voelen om ict effectief in te zetten in hun onderwijspraktijk.

Docentprofessionalisering op dit vlak blijkt bovendien vaak vrijblijvend, versnipperd of afhankelijk van individuele motivatie. De vraag is dan ook: hoe kunnen we deze professionalisering duurzaam borgen – op teamniveau, op instellingsniveau én als sector?

De nieuwe publicatie Ingrediënten voor het instellingsbreed borgen van competenties voor onderwijsinnovatie met ict biedt een antwoord op die vraag. De handreiking bevat inzichten uit wetenschappelijk onderzoek, praktijkvoorbeelden en gesprekken met experts, en biedt concrete handvatten voor het systematisch beoordelen én borgen van docentcompetenties op het gebied van ict. Niet als eenmalig project, maar als onderdeel van een integrale, instellingsbrede aanpak. Daarmee is het een logisch vervolg op eerder werk van iXperium. De publicatie is relevant voor iedereen die binnen een onderwijsinstelling betrokken is bij beleid, leidinggeven of ondersteuning van docentprofessionalisering.

Relatie met eerdere iXperium-publicaties

Deze handreiking staat niet op zichzelf, maar maakt deel uit van een bredere en samenhangende reeks publicaties van iXperium over leren en lesgeven met ict.

Zo sluit de handreiking nauw aan bij raamwerk ‘Docentcompetenties voor onderwijs met ict’. Dit raamwerk beschrijft vier samenhangende dimensies van ict-competenties: het ontwerpen en uitvoeren van onderwijs met ict, het toerusten van studenten voor de digitale samenleving, het professioneel handelen van docenten, en hun eigen digitale geletterdheid. Deze dimensies vormen de inhoudelijke basis waarop ook de beoordelings- en borgingsstrategieën in de nieuwe publicatie zijn gebaseerd.

Daarnaast sluit de handreiking aan bij de competenties en gedragsindicatoren onderwijs met ict die concreet gedrag dat hoort bij de verschillende ict-competenties van docenten zichtbaar maken. In de nieuwe handreiking worden deze indicatoren benut om instellingen handvatten te bieden voor het formuleren van herkenbare criteria bij de beoordeling van competentieontwikkeling. Zo dragen de gedragsindicatoren bij aan het zichtbaar maken van voortgang, het faciliteren van feedback en het ondersteunen van ontwikkelgesprekken op individueel en teamniveau.

Bovendien vormt de publicatie een logisch vervolg op de publicatie ‘Bouwstenen voor effectieve docentprofessionalisering‘, waarin voorwaarden worden geschetst voor impactvolle en duurzame professionaliseringstrajecten. Waar deze bouwstenen vooral ingaan op de opzet en uitvoering van professionalisering, biedt de nieuwe handreiking aanvullend inzicht in hoe de verworven competenties systematisch kunnen worden beoordeeld, erkend en geborgd.

Kortom: waar eerdere publicaties vooral richtlijnen boden voor wat docenten moeten kunnen en hoe zij zich kunnen ontwikkelen, gaat deze nieuwe handreiking een stap verder door te laten zien hoe instellingen deze ontwikkeling op structurele en duurzame wijze kunnen verankeren in beleid, organisatie en cultuur. Daarmee draagt deze publicatie bij aan een instellingsbrede aanpak van onderwijsinnovatie met ict.

Meer weten?

De handreiking ‘Ingrediënten voor het instellingsbreed borgen van competenties voor onderwijsinnovatie met ict’ kun je hier lezen.

Meer over competentieprofielen of docentprofessionalisering op het gebied van onderwijsinnovatie met ict vind je hier.