De mensen van iXperium Health: Jan-Willem Lely

Jan-Willem Lely is ambassadeur voor de opleiding Social Work van de Academie Mens en Maatschappij. Hij is sinds 2022 ambassadeur voor iXperium Health en aanspreekpunt voor vragen vanuit de opleiding. Hij inspireert collega’s en studenten hoe je technologie kunt inzetten in het vak en onderwijs en motiveert ze om zelf te onderzoeken hoe technologie het vak van de sociaal werker en het onderwijs kan verrijken.


Studenten van de opleiding Social Work gaan bijvoorbeeld werken met mensen met een verstandelijke beperking, gedetineerden, buurtbewoners of vluchtelingen. Sociaal werkers zijn dus na het behalen van hun diploma breed inzetbaar. Ze werken bijvoorbeeld in een sociaal wijkteam, in de geestelijke gezondheidszorg of als jongerenwerker.

De interesse in de mogelijkheden die ict en technologie bieden voor onderwijs is er al lang bij Jan-Willem. Voordat hij bij de HAN ging werken was hij leraar in het primair onderwijs en docent op een middelbare school. Hier was hij ook al ict-coördinator. Hij heeft dus veel ervaring hoe je mensen kunt inspireren en helpen bij de toepassing van ict of technologie in onderwijs, maar ook in Social Work.

De eerste stap

Jan-Willem: “Ik neem mijn studenten altijd minimaal een keer mee naar iXperium Health om ze te laten zien wat je daar kunt doen en wat voor fijne ruimte het is. Sommige studenten zijn wat afwachtend omdat ze het gevoel hebben dat ze niet veel hebben met technologie. En dan zie ik dat ze hun smartphone voor zich neerleggen. Dan heb ik meteen een eerste aanknooppunt. Die smartphone is niet vervelend of eng, maar er zit een berg technologie in. Ik vraag studenten dan bijvoorbeeld om te inventariseren wat ze zelf allemaal doen met hun smartphone. En ik vraag ze daarna om een koppeling te maken met de leefgebieden van Movisie, zoals zingeving, wonen, relaties, lichamelijke gezondheid of psychische gezondheid. Welke apps gebruik je voor sociale contacten? Welke apps kun je inzetten bij zingeving of lichamelijke gezondheid? Dan zien studenten dat technologie niet eng of moeilijk is maar dat het zelf dagelijks gebruiken.”

Studenten verrassen en verleiden tot experiment

“Bij iedere college neem ik een technologie mee uit het iXpeirum Health. Een mooie technologie is bijvoorbeeld de CRDL. Hiermee kan ik studenten echt betoveren. Het blijft een magisch apparaat. Je ziet als student zelf hoe deze technologie mensen letterlijk verbindt en ze ervaren zelf wat dit met je doet. Een ander voorbeeld is dat ik studenten een 3D tekening laat maken. Dat is in het begin wel even wennen. Maar als je daarna een uniek eigen werk uit de 3d-printer ziet komen, worden studenten meestal enthousiast. Dit is een nieuwe techniek om creatieve uitingen te maken. Studenten leren in de opleiding ook dit soort creatieve vaardigheden. Met dit soort ervaringen hoop ik studenten in mijn colleges zo enthousiast te maken dat ze ook in hun verdere opleiding, stages en afstuderen de mogelijkheden van technologie en ICT blijven gebruiken. Ik hoop wel dat sociale technologie een structureel onderdeel wordt in de opleiding en dat we een doorlopende leerlijn binnen dit vak kunnen uitwerken. En ik zie ook een bredere toepassing van sociale technologie dan alleen als creatieve uiting. Op dit moment staat het sociale technologie als creatief (keuze-) vak in het rooster. Het zal beter moeten worden ingebed in het curriculum. Ik denk dat iedere student die we nu in de opleiding hebben in zijn of haar werk sociale technologie moet gaan gebruiken. En daar moeten we deze professionals van morgen op voorbereiden”.

Welke technologie zien we zeker terug in het sociale domein?

Jan-Willem: “Er zijn twee technologieën die we de komende jaren blijven zien in Social Work: virtual reality en sociale robots. VR is zowel een technologie waarmee studenten een vaardigheid kunnen aanleren (denk aan gesprekstechnieken en vaardigheden) als een medium waarmee je kunt ervaren van een cliënt ervaart of heeft ervaren. Met een VR-toepassing kun je bijvoorbeeld ervaren hoe lastig het is voor iemand met een lichtverstandelijke beperking om iets ogenschijnlijk simpels te regelen in het gemeentehuis. Of hoe het is als je ouders ruzie maken op de gang. Studenten leren ook hoe ze VR kunnen inzetten in hun werk als sociaal werker met cliënten.

“In iXperium Health werken we met Tessa en Maatje. Met deze sociale robots werken al een aantal organisaties. GGZ Oost Brabant werkt bijvoorbeeld met een andere sociale robot, Tonnie. Mooi om te zien hoe organisaties nu al robots inzetten. Ik ben met collega Clarck Nowack in gesprek met de mensen achter Robot Ctrl, zij bieden een platform waarmee je sociale robots kunt beheren. Zo leer ik zelf ook iedere week weer nieuwe technologieën, ontmoet ik mensen met dezelfde interesses en leren we van elkaar. Ook voor mijzelf heel inspirerend.”

Iedere donderdag in iXperium Health

Als ambassadeur wil Jan-Willem studenten en collega’s van de opleiding blijven motiveren om te ontdekken hoe je technologie kunt inzetten. Iedere donderdag vind je hem in het iXperium. Studenten en collega’s van Social Work kunnen hem vragen stellen, ze kunnen ter plekke zelf ervaren wat technologie doet en ze kunnen ook materialen lenen om samen met cliënten mee te experimenteren. Vanuit iXperium Health kan hij zelfs collega’s aan de andere kant van het gebouw bereiken met sociale robots. Jan-Willem: “Laatst liet is onze Scotty, een telepresencerobot van Double robotics door de gangen van Social Work rijden. Ik bestuurde de Scotty vanuit het iXperium Health en mijn collega’s zagen mij in beeld door de gangen rijden. Daarmee kreeg ik veel aandacht. Iedereen die ik tegenkwam vond het leuk. Ik nodigde mensen uit om een keer naar het iXperium te komen en een paar collega’s kwamen meteen dezelfde middag al. Mooi als je mensen zo enthousiast kunt krijgen”.