Voor docenten(teams) is het een zoektocht om effectieve leerprocessen bij studenten op gang te brengen, waarbij studenten mede-eigenaar zijn van het leerproces en het leren aansluit bij individuele behoeften, interesses en capaciteiten. Inzet van ict is daarbij nodig. Er is niet één recept voor effectief onderwijs, aansluitend bij alle individuele studenten. Dit verschilt per opleiding, vak, docent en student. Zeker als je studenten een zekere mate van zelfregie geeft en aansluit bij individuele behoeften. Om continu een goede blend van leervormen te ontwerpen en passende keuzes te maken, is het belangrijk dat docenten en studenten samen onderwijs ontwerpen, reflecteren op de blend van leervormen en nagaan wat werkt voor wie en onder welke omstandigheden.
Nieuwe werkwijze ontwikkelen
De oplossing om gepersonaliseerd leren met ict verder te ontwikkelen is een werkwijze voor docenten(teams) die bestaat uit een combinatie van gepersonaliseerd onderwijs ontwikkelen met studenten, experimenteren met leervormen, validatie, evalueren met studenten en reflecteren op wat dit betekent voor gepersonaliseerde leerprocessen. Het doel van deze werkwijze is dat docenten verschillende leervormen effectief combineren en hierdoor beter aansluiten bij de studenten en zo het leerrendement verhogen.
Voortbouwen op inzichten uit netwerk Gelderse Professionaliseringsagenda
Binnen het samenwerkingsverband de Gelderse Professionaliseringsagenda ziet het iXperiumteam dat onderwijsinstellingen het lastig vinden om blended en gepersonaliseerd leren vorm te geven. Het gaat er niet alleen om dat onderwijs aansluit op de behoeften van de studenten (differentiëren), maar het gaat er juist ook om dat je de student actief betrekt in het onderwijsproces (zelfregie geven; mede-eigenaar worden van het leerproces).
Samenhangende werkwijze waarin we studenten actief betrekken
Het plan van het iXperiumteam bouwt voort op de activiteiten in de Gelderse Professionaliseringsagenda. Met de samenwerkingspartners hebben we evidence-informed verschillende instrumenten ontwikkeld en inzichten opgedaan om gepersonaliseerd leren te ontwikkelen. Wat nu nog mist is een samenhangende werkwijze waarbij studenten actief worden betrokken bij het ontwerp en de evaluatie van een blend van leervormen. We willen de extra middelen van de challenge benutten om de ontwikkelde instrumenten en inzichten samen te voegen tot een werkwijze die docenten ondersteunt in het centraal stellen van de student en gezamenlijk met de student een voor de student optimale blend van leervormen te ontwikkelen en evalueren.
Participatief innoveren
Het team dat de werkwijze ontwikkelt is een multidisciplinair team van studenten, docenten, een i-coach en onderwijskundige vanuit Rijn IJssel, onderzoekers en specialisten van het iXperium. De studenten, docenten, i-coaches en onderwijskundigen zijn betrokken vanuit de gedachte van participatief innoveren in en met de praktijk. De i-coaches en onderwijskundigen kennen de instellingen goed en zijn medeverantwoordelijk voor de implementatie van de werkwijze binnen de eigen instelling.
Wat gaan we doen?
Met de middelen uit de challenge gaan we een aantal stappen zetten. Binnen het multidisciplinaire team ontwikkelt een groepje studenten samen met hun docenten, onderwijskundigen en i-coaches een gepersonaliseerde blend van leervormen voor een lesperiode. Met behulp van eerder ontwikkelde instrumenten kijken we waar de studenten staan in hun ontwikkeling en welke leervormen zij nodig hebben om de beoogde doelen te bereiken. De i-coach, onderwijskundige en onderzoeker reiken het instrumentarium aan en begeleiden het ontwerpproces. Wat zijn de behoeften van de studenten? Welke leervormen kunnen we daarvoor inzetten? En hoe kan ict hierbij ondersteunen?
De blend van leervormen testen en evalueren we tijdens de onderwijsperiode. Daarbij kijken we of de blend aansluit bij de behoeften van studenten, of studenten hebben geleerd om hun eigen leerproces te reguleren en in hoeverre het samen ontwerpen hieraan heeft bijgedragen. Vervolgens reflecteren we op de werkwijze en scherpen deze aan op basis van de inzichten die we in het proces hebben opgedaan.
Daarna werken we op basis van de evaluatie en reflectie de uiteindelijke werkwijze uit. We beschrijven zowel hoe studenten en docenten samen onderwijs kunnen ontwerpen en wat daarvoor nodig is, als wat de opbrengsten van ontwikkelde blends zijn. We dragen de werkwijze daarna over aan de i-coaches en onderwijskundigen binnen de mbo-instellingen. Zij implementeren de werkwijze in het innovatielab. Uiteraard ontsluiten we de werkwijze ook via het iXperium netwerk zodat alle mbo-opleidingen de werkwijze kunnen gebruiken.
Actieve input van studenten van opleiding Acteur Theater
In deze challenge krijgen de studenten van de opleiding Acteur Theater een prominente plek. De studenten doen auditie voor het team, ze kiezen er dus bewust voor om samen nieuw onderwijs te ontwerpen. Ze krijgen veel ruimte om aan te geven waar behoefte aan is en hoe studenten graag willen leren. Docenten luisteren goed en doen iets met de input. Daar voelen de studenten zich in deze aanpak ook echt serieus genomen. De studenten waarderen het dat ze feedback krijgen in plaats van een cijfer. Ze staan op het podium en vertellen wat ze hebben geleerd en krijgen daarna vragen en feedback. Veel studenten zien cijfers als een competitie. Je moet leren voor een cijfer. De aanpak waarbij je feedback krijgt gaat meer om de vraag “hoe kan ik mezelf verbeteren?”. Het team gaat aan de slag met samen lerend kwalificeren. Dat is niet iets wat specifiek in het curriculum zit maar het is een manier van werken. Het zegt iets over de band die docenten en studenten samen opbouwen.
De komende periode kijkt het team hoe ze wensen van studenten kunnen integreren. Studenten zouden bijvoorbeeld graag een routekaart hebben waarop ze kunnen zien uit welke opties ze kunnen kiezen.
Leergemeenschap
De vier teams die de challenge gepersonaliseerd leren in het mbo hebben gewonnen vormen samen ook een leergemeenschap. Ze gaan de komende tijd actief kennis en ervaringen delen. De teams worden daarbij gefaciliteerd vanuit het Innovatieplatform voor het mbo van de toekomst MBOin2030.
