Frances: “De leerlingen hebben allemaal een uitdaging om een vreemde taal en cultuur te leren en dat is niet makkelijk. Er is een groot verschil tussen de digitale vaardigheid van onze leerlingen. Het ene jaar hebben we bijvoorbeeld veel Oekrainers die al heel digivaardig zijn en een volgend jaar zijn er weer meer vluchtelingen die bijvoorbeeld nog nooit zelf een telefoon of computer hebben gehad.
Daarnaast hebben we ieder jaar een grote groep nieuwe docenten die deze doelgroep nog niet kent. Zowel onze docenten als onze leerlingen hebben dus veel te leren in een korte periode. Dan is de digitale vaardigheid niet altijd prioriteit 1. Maar het is wel belangrijk dat onze leerlingen zo digi- en datavaardig zijn dat ze kunnen doorstromen naar een vervolgopleiding, inburgering of beschermde arbeid. Nu we het aantal docenten op orde hebben kunnen we de focus leggen op dit thema. Digitale geletterdheid verkleint namelijk de kansenongelijkheid”.
Structuur door de leerlijn digitale geletterdheid
Een van de medewerkers van het Novo College, Tanja Schrijnemakers, ontwikkelde tijdens haar opleiding Master Ontwerpen van Eigentijds Leren een leerlijn digitale geletterdheid. Zij is op dit moment de trekker van het thema digitale geletterdheid. Ze is aangesloten bij de 3 routeoverleggen van de langzame leerders, de gemiddeld snelle leerlingen van en van de snelle leerlingen. Docenten hebben veel houvast aan de nieuwe leerlijn digitale geletterdheid en hebben Tanja als vraagbaak en begeleider.
Frances: “Samen met de teams kijkt Tanja steeds wat nodig is. Ze neemt de teams mee in het proces. Wat doe je digitaal en wat niet? Bij het leren van een vreemde taal of als een leerling leert schrijven is het ook belangrijk om gewoon met de hand te schrijven. Er werden eerder wel computers gebruikt maar we doen dat nu gestructureerd met de leerlijn die Tanja ontwikkelde. Docenten gebruiken nu bewuster ict in hun onderwijs. We faciliteren ze met handvatten hoe ze dit kunnen doen. Leerlingen pikken de digitale vaardigheden zo makkelijker op. Ze leren lezen op een computer en dat is echt iets anders dan van papier. Er zijn leerlingen die eerder geen telefoon of pc hebben gebruikt, die kunnen dat nu wel. Het vak Engels volgen leerlingen nu online. En ook rekenen/wiskunde en Nederlands volgen ze deels digitaal.
Binnen de leerlijnen ligt de focus op nt2. In samenwerking met de teams zijn de leerlijnen ter ondersteuning van NT2, burgerschapsvorming en rekenen. Dit betekent dat we daarom ook expliciet woordenschat oefenen die te maken heeft met digitale technologie. Dit gebeurt niet digitaal. Evenals de vaardigheid computational thinking. Deze is verwerkt in rekenopdrachten of het aanleren van dagelijkse routines en gebeurt vooral unplugged. Deze vaardigheid is van groot belang in het bevorderen van probleemoplossend denken en taakinhibitie bij onze doelgroep en hoeft daarom niet digitaal te worden aangeboden.
Een schijnbaar eenvoudige handeling als inloggen of het invullen van een formulier lukte eerder niet alle leerlingen. Nu we meer aandacht hebben voor de digitale vaardigheden vinden de leerlingen dit steeds makkelijker. En doordat de snelle leerlingen nu ook zelfstandig digitaal kunnen werken is er meer tijd over om de andere leerlingen te begeleiden.”
Visie en strategie – geef ruimte en vertrouwen
Frances: “Ik vind het belangrijk om medewerkers de ruimte te geven om visie te ontwikkelen en innovaties uit te proberen. Je moet het onderwijs niet helemaal dichttimmeren. En dan gaat misschien niet alles meteen zoals je wilt maar dat geeft niet, dat hoort bij de ruimte die innovatie nodig heeft. We hebben in ons schoolplan nog niet concreet benoemd hoe we na dit schooljaar verder gaan. Dat komt ook doordat de groep leerlingen die instroomt ieder jaar anders is samengesteld, daarop passen we ook ons onderwijs aan. We hebben een kleine]
groep vaste docenten en er komen ieder jaar tussen de twintig en veertig nieuwe docenten bij. Ook die mensen moet je meenemen in je mindset. De nieuwe leerlijn is uiteraard wel een belangrijk thema bij het inwerken van die nieuwe collega’s.”
Professionele leergemeenschap ict (PLG)
Eerder was ict een bijvangst van het vak Burgerschap. Het Novo College heeft nu een professionele leergemeenschap ict. Deze groep krijgt van Frances alle ruimte. Frances: “Ik weet zeker dat onze visie op leren met ict komend jaar helder wordt. Als je medewerkers die interesse hebben in het thema bij elkaar zet en ze de ruimte geeft dan komt die visie vanzelf. En die sijpelt dan door naar alle lagen van de organisatie. Niet iedereen vindt het makkelijk. Maar geen een medewerker werkt tegen, alle 84 medewerkers willen mee. En ze vragen hulp als het niet lukt. Als leidinggevende geef ik de PLG (o.l.v. Tanja) de ruimte en stel ik richtinggevende vragen. De medewerkers ontwikkelen de leerlijn en de visie.”
Samenwerken in het iXperiumnetwerk
Het Novo College is vanuit hun bestuur nog niet verbonden als partner in het iXperiumnetwerk maar ze maken wel gebruik van de kennis en inzichten die zijn ontwikkeld en delen die ook weer in het het werk. Tot nu toe is Tanja de verbinder doordat ze de master Ontwerpen van Eigentijds Onderwijs volgde en actief meedoet in het netwerk (bij het iXtreme Oktoberfest verzorgde ze bijvoorbeeld een proeverij). Frances volgt de activiteiten van het iXperium vooral online via Linkedin en de site. “Frances: “Het is heel fijn dat jullie actief kennis en inzichten delen. Ik zie dat er in het netwerk hard wordt gewerkt aan kwaliteit. Het is fijn voor ons dat we daar gebruik van kunnen maken. Zelf delen we onze kennis en ervaringen weer met reguliere scholen in onze regio. We organiseren bijvoorbeeld bijeenkomsten voor de scholen waar onze leerlingen naar doorstromen waarin we ingaan om het verschil in culturen, wat voor invloed heeft dat op je onderwijs. Scholen zijn heel blij met deze uitwisseling. En uiteraard zetten we ook bij deze uitwisselingsactiviteiten ict in. Dat gaat nu vanzelf, het thema zit in onze organisatie dus ook in onze presentaties.”
