Er zijn diverse trainingen over onderwijs met ict verzorgd. Trainers van HAN Open Digital Horizons pakten, vaak samen met een student, docent of onderzoeker, een onderwerp beet in een online workshop. “Sommige docenten zochten elkaar fysiek op om samen een workshop vanuit één ruimte te volgen. Er was zelfs een workshopleider die vanuit Londen zijn workshop gaf omdat hij daar op de grootse onderwijsbeurs met ict van Europa was. Dat kan allemaal natuurlijk,” vertelt Pieter van Rooij. Hij is projectleider professionalisering bij het iXperium en tevens projectleider van HAN Open Digital Horizons.
Het doel van een tool
Tal van actuele onderwerpen kwam in de workshops en keynotes aan bod. Zo was er bijvoorbeeld de workshop ‘Lessen trekken uit onderwijs in coronatijd’. Pieter: “Het is waardevol om samen met docenten uitvoerig te reflecteren op hoe we de omschakeling naar afstandsonderwijs tijdens de corona-lockdowns ervaren hebben. De workshop ‘Eerst het doel dan de tool’ vond ook gretig aftrek. Vaak zetten we ict-tools in om leeractiviteiten leuker te maken of de aandacht van de student erbij te houden. Maar we zijn samen op zoek gegaan naar hoe je ict-tools inzet om je onderwijs wezenlijk te verrijken.”
Serious gaming
Ook serious gaming was druk bezocht. “Docenten bespraken met elkaar wat serious gaming eigenlijk is en hoe je het in het onderwijs inzet,” blikt Pieter terug. Specialist ‘leren met ict’ bij het iXperium en docent master MOvEL Tanja van Grinsven ontwikkelt in haar afstudeeronderzoek een serious game die docenten helpt bij hun overtuigingen rondom lesgeven met ict in beeld te brengen. Tanja: “Ik heb mijn eerste resultaten gepresenteerd en ben met deelnemers in gesprek gegaan over de inzet van serious gaming in het onderwijs.”
Blended leren
Natuurlijk kwam het onderwerp blended leren aan bod. Iedereen heeft er een beeld bij, maar die beelden verschillen van elkaar. En de wereld staat niet stil. We hebben te maken met verdere flexibilisering en veranderingen in het ict landschap in het onderwijs. Trainer bij het HAN-brede Open Digital Horizons, Jesse van de Hulsbeek, nam de bezoekers van de workshop mee in inzichten uit onderzoek op het gebied van blended learning. Hij deed dit samen met Ingeborg van den Heuvel, docent Communications Studies bij de HAN. Ze volgt de master MOvEL en doet in dat kader onderzoek naar blended leren in haar onderwijspraktijk.
Competentiespel onderwijs met ict
Ook zijn de competenties die nodig zijn om als toekomstproof docent door het leven te gaan onder de loep genomen. Onderzoeker binnen het Lectoraat Leren met ict, Manon van Zanten, heeft meegewerkt aan het nieuwe raamwerk voor docentcompetenties in het hoger onderwijs. “Onderwijsinnovatie met ict vraagt wat van docenten. Wat precies is nu in dit goed onderbouwde raamwerk uitgewerkt. In de workshop hebben we gemerkt dat er zeker behoefte bestaat aan zo’n raamwerk, maar ook aan een gesprek over hoe dit raamwerk in te zetten is.” Ze merkt dat docenten soms onzeker zijn over de mogelijkheden op ict. “Een belangrijke competentie bij onderwijsinnovatie met ict is het bijblijven met actuele ontwikkelingen. Dat je experimenteert en je kwetsbaar op durft te stellen. Soms weten studenten meer dan jij op dit gebied, maar heel vaak ook niet, bijvoorbeeld als het gaat om de betrouwbaarheid van bronnen of de ethische aspecten van ict.”
Versnellen op ict gebied
Trainer HAN Open Digital Horizons, Hilde Cuppen: “Er zijn tijdens de workshop waar we met elkaar het competentiespel speelden veel luiken geopend. “Docenten weten nu wat ze niet weten en is de weg vrij om toekomstproof te worden.” Hilde schetst de achtergrond: “Zowel de HAN, de RU als het Radboudumc nemen deel aan het landelijke Versnellingsplan voor onderwijs met ict. Docentprofessionalisering is een van de zones waarop samengewerkt wordt om versnelling van het ontwikkelingen mogelijk te maken.”
Tijdens deze workshop bespraken Manon en Hilde de competenties uit het raamwerk op 2 domeinen: ‘Studenten toerusten voor de digitale samenleving’ en ‘Digitale geletterdheid van de docent’. “Samen met docenten uit het mbo, hbo en wo zijn ervaringen gedeeld om te ontdekken wat docenten daar nu al mee doen in het dagelijks onderwijs en welke competenties ze al bezitten. Ze doen al best veel, maar er is meer mogelijk,” vertelt Hilde.
Mbo, hbo en universiteit
Volgens Pieter is samenwerking tussen onderwijsinstellingen van grote waarde. Zeker als het gaat over leren lesgeven met ict maar überhaupt waar we het hebben over professionaliseren van docenten. “Je kunt veel van elkaar leren, want in de verschillende instellingen spelen dezelfde thema’s. Gezondheid en onderwijs hebben ook op een ander niveau raakvlakken, bijvoorbeeld op het gebied van innovatie. Het is natuurlijk al een grote meerwaarde dat we de Onderwijsdagen samen organiseren met ROC Nijmegen, HAN, Radboud Universiteit, Radboudumc. Samen sta je ook gewoon sterk. We hebben bij het ontwerpen van het programma van keynotes, talkshows en workshops volop gebruik kunnen maken van de kennis en expertise die bij de verschillende instellingen aanwezig is. Veel van de keynotes zijn overigens opgenomen en terug te kijken via het Youtubekanaal van het Radboud Teaching and Learning Centre.
Innoveren en ontwikkelen doe je samen
Professionaliseren van docenten (leven lang ontwikkelen) is een strategische doelstelling van de HAN. We moeten ons blijven ontwikkelen om te blijven aansluiten bij de veranderende arbeidsmarkt. Dat vraagt om steeds nieuwe competenties. “Stilstaan is achteruitgang, daarom is het goed dat er tijdens de Onderwijsdagen docenten zijn uit verschillende instellingen.” Pieter voegt toe: “Dat is niet alleen voor de instelling leuk, maar vooral voor deelnemende docenten die perspectieven van collega’s van andere instellingen meekrijgen. Innoveren en ontwikkelen doe je samen.”
Meer weten
De workshops vielen tijdens de onderwijsdagen goed in de smaak. Heb je ze gemist en wil je met je team of opleiding ook een van de workshops volgen op het gebied van Leren en lesgeven met ict? Dat kan. Ze zijn allemaal te volgen via HAN Open Digital Horizons. Het aanbod is te vinden onder de tegel ‘leren met ict’ op de portal van de HAN Academy. Daarnaast word je op de hoogte gehouden via de site ‘Leren werken met ict’. Wil je doorpraten over een van de thema’s uit dit artikel? Voel je dan vrij om contact op te nemen met de trainers van HAN Open Digital Horizons.
