Leren en lesgeven in de context van de stad

In januari organiseerde iXperium Amsterdam een inspiratiedag voor medewerkers van de verschillende partners in het samenwerkingsverband. De deelnemers zijn enthousiast over de samenwerking en vooral ook over de manier waarop de samenwerking vorm krijgt. Alle van Steenis, bestuurder van de Montessori Scholengemeenschap Amsterdam, vertelt over de ervaringen van het eerste jaar van de samenwerking en de ambities van de partners in iXperium Amsterdam.

iXperium Amsterdam

iXperium Amsterdam is een samenwerking van de Montessori scholengemeenschap Amsterdam (MSA), de lerarenopleidingen van Hogeschool van Amsterdam en van de Breitner Academie en iXperium. Vanuit de MSA nodigde Alle van Steenis een paar jaar geleden collega’s van het iXperium uit tijdens de studiedag. Zij adviseerden het MSA om vooral ook te gaan samenwerken met de collega’s van de lerarenopleidingen in de eigen stad. Sinds september 2020 werken ze nu samen aan uitdagingen waar het onderwijs voor staat. Alle: “Het is mooi om te zien wat we nu al realiseren. Tijdens de inspiratiemiddag presenteerden we mooie praktijkvragen van designteams, van toepassingen van ict in onderwijs, van professionalisering van leraren in ict-geletterheid en voorbeelden van innoverende manieren om de voortgang van het leren van leerlingen bij te houden met badges.”

Leren en lesgeven in de stad Amsterdam

De MSA heeft een nauwe verbinding tussen de strategische doelen van de eigen organisatie en de samenwerking op het gebied van leren en lesgeven met ict. MSA werkt aan een cultuur van leren en verbeteren. Ze werken vanuit het motto Waar leraren leren, leren leerlingen beter. En waar schoolleiders leren, leren leraren beter. En dat zegt ook weer iets over bestuurders en lerarenopleiders.

Alle: “Je kunt dit niet in een bubbel binnen het eigen bestuur realiseren, je móet daarbij samenwerken. Samen met opleiders en studenten van de lerarenopleidingen en onderzoekers van iXperium onderzoeken we wat leerlingen nu en in de toekomst nodig hebben. We verbinden ons daarbij nadrukkelijk aan de stad Amsterdam. Deze stad stelt ons voor grote doelen. Als MSA werken we vanuit vier omgevingsfactoren, vier thema’s die ons vragen om antwoorden te formuleren over de vormgeving van het onderwijs. Het eerste thema is Kansengelijkheid, inclusie en diversiteit. We willen het onderwijs zo inrichten dat alle leerlingen nog beter kunnen werken aan persoonsvorming, authenticiteit en zelfredzaamheid. Een tweede thema is Wereldburgerschap. Zeker een stad als Amsterdam geeft ons als onderwijs een rijke context om ons onderwijs aan te bieden. Kunst creativiteit en schoonheid vormen een derde thema. We willen al het schone in de stad betekenisvol laten zijn in ons onderwijs. En het vierde thema is de stad van de toekomst. We bereiden leerlingen voor op uitdagingen op het gebied van gezondheid, voeding, mobiliteit duurzaamheid, wonen en werken. Ook de inhoud en inrichting van het onderwijs verandert hiermee.

Informatie en informatietechnologie zijn hierbij heel belangrijke thema’s. Het leren en lesgeven met en over ict stelt ons grote vragen. Hoe kan ict het leren en lesgeven ondersteunen? Hoe kun je ict integreren in onderwijsleerprocessen? Is het een instructiemiddel, een werktuig of een instrument? Is het een informatiebron, zet je het in bij simulatie of als communicatiemedium? Welke perspectieven hebben we op de komende ontwikkelingen? Leerlingen en studenten van de lerarenopleiding voeren steeds meer complexe opdrachten uit, ze zoeken informatie en gebruiken die data om hun leertaken uit te voeren.”

Waar leraren leren, leren leerlingen beter

Alle: “Het heeft geen zin om tegen leraren en schoolleiders te zeggen dat ze moeten veranderen. Ik kan ze als bestuurder wél inspireren en de ruimte geven om zich te professionaliseren, om te experimenteren en vooral om met elkaar in gesprek te gaan over de inzet van ict in onderwijs. En het is goed om daarbij samen te werken, over de grenzen van je eigen sectie, school of organisatie. Het gaat er niet alleen om dat leerlingen en leraren (in opleiding) professionaliseren op het gebied van ict-geletterdheid. Het gaat er ook om dat we ruimte bieden aan leraren en schoolleiders om de inhoud van het onderwijs te veranderen en onze didactiek.”

Gesprek voeren en van elkaar leren

Alle: “Ik hoop dat we in de samenwerking in iXperium Amsterdam steeds meer samen leren, binnen en buiten de scholen, dat we van elkaar leren. Dus dat leraren van elkaar leren maar ook van leerlingen. En dat je als ict-expert in een school kunt samenwerken met experts van andere scholen en van lerarenopleidingen. Maar vooral dat we samen het gesprek voeren hoe we ons onderwijs en onze didactiek vormgeven.”

Leren op locatie

Alle: “iXperium Amsterdam heeft geen fysiek iXperium zoals we die bijvoorbeeld voor het voortgezet onderwijs kennen in Nijmegen en Roosendaal. We hebben wel een stad vol inspirerende labs die kennis en faciliteiten delen met de leerlingen en studenten in de stad. Denk aan onze eigen technasiumlokalen, onze codeerklassen, ons techlab aan designlabs in de stad en er zijn ook ateliers van kunstenaars waar leerlingen werken. De stad is onze campus en biedt ons de ruimte en faciliteiten voor het ontwerpen van nieuw onderwijs.”

Designteam lessenserie op het snijvlak van kunst, wetenschap en (digitale) technologie