Wat was de vraag van KION?
In het kader van het project ‘Inzet ict in de kinderopvang’ is er een designteam gestart gericht op peuters die VE (Voorschoolse Educatie) volgen. Peutergroep De Paddenstoel en peutergroep Deest van KION hebben allebei gemengde VE-peutergroepen. Op deze locaties wordt nog weinig ict gebruikt, al zijn er wel opties om ict te gebruiken voor de ontwikkeling van jonge kinderen, zoals beweegvloeren en digitale prentenboeken. De pedagogisch medewerkers van de twee locaties hebben daarom in dit designteam de mogelijkheden verkend die ict kan bieden voor het stimuleren van taalontwikkeling / taalondersteuning van peuters met een taalachterstand.
De praktijkvraag die het designteam wilde beantwoorden, was: ‘Hoe kunnen we binnen de VE het taalaanbod voor kinderen (met een taalachterstand) verrijken en taalachterstand vroegtijdig signaleren met behulp van ict?’.
Wat heeft het designteam gedaan?
De eerste bijeenkomsten stonden in het teken van een kennismaking, het verkennen van de praktijkvraag en het opstellen van de werkhypothese. Met behulp van een literatuurverkenning en het interviewen van experts, zoals een logopedist, taaldeskundigen van Kentalis en de bibliotheek, is de werkhypothese aangescherpt. Ook is er een lijst met ontwerpcriteria vastgesteld. Kernaspecten uit de werkhypothese waren dat kinderen spelenderwijs en met plezier met taalontwikkeling bezig zijn.
In een inspiratiesessie bij het iXperium Health is onder begeleiding van een logopedist en student Logopedie een eerste verkenning gedaan van digitale tools die zijn in te zetten voor taalontwikkeling bij kinderen. De inspiratiesessie gaf het designteam veel inzicht in een aantal belangrijke ontwerpcriteria en de manier waarop met het ontwerp kan worden gewerkt.
Aan de hand van alle beschikbare kennis, kaders vanuit KION en literatuur heeft het designteam ontwerpeisen opgesteld en deze getoetst aan de interactieve wand, de Bee-Bot en de Verderkijkdoos, waarmee de pedagogisch medewerkers hebben geëxperimenteerd. Uit de evaluatie van de experimenten kwam naar voren dat de interactieve wand aan alle belangrijke ontwerpeisen voldeed. Daarom is besloten met dit concept verder te gaan en is het ontwerp ontstaan voor een prototype van het Levend DigiTaalbord.
Wat heeft het designteam opgeleverd?
Het designteam heeft een Levend DigiTaalbord ontwikkeld met instructiefilmpjes en een handleiding. Het bord, dat aansluit bij de belevingswereld van peuters, combineert verschillende ict-middelen om met taal aan de slag te gaan: een fotolijst met opname- en afluistermogelijkheid en een iPad om filmpjes en geluidsfragmenten af te spelen rondom het thema. Daarnaast bevat het bord een praatplaat over het overkoepelende thema van het bord. Het bord nodigt uit tot interactie en experimenteren: peuters kunnen de knoppen indrukken en napraten.
Het Levend DigiTaalbord ‘in actie’.
Bij de activiteiten met het Levend DigiTaalbord is een hoge mate van differentiatie mogelijk: de pedagogisch medewerker kan de moeilijkheidsgraad van het taalaanbod per kind laten verschillen. Ook kan er in spelaanbod gevarieerd worden per kind. Het Levend DigiTaalbord voorziet in een veilige omgeving om met taal bezig te gaan. Ook de meer introverte kinderen (die soms niet spreken) en kinderen die de Nederlandse taal nog niet machtig zijn maken gebruik van het Levend DigiTaalbord.
Uit de evaluaties kwam naar voren dat het effect van het Levend DigiTaalbord echt te merken is. Kinderen zijn enthousiast en worden extra gestimuleerd om met het bord aan de slag te gaan: ze vragen actief of ze ermee mogen werken, zijn nieuwsgierig naar de plaatjes en thema’s en de knoppen. Ook merken de pedagogisch medewerkers dat hun creativiteit wordt gestimuleerd om spelenderwijs het herhalen van woorden in verschillende varianten/werkvormen aan te bieden.
Om het Levend DigiTaalbord een deelbaar product te maken, is op basis van de kennis en ervaringen van het designteam een handleiding voor pedagogisch medewerkers geschreven en zijn er instructiefilmpjes gemaakt.
Het project ‘Inzet ict in de kinderopvang’ is een samenwerking tussen KION, ROC Nijmegen opleiding Pedagogisch werk en het iXperium.
