Dit project is een initiatief van iXperium Health en het lectoraat Technologie voor Gezondheid. We werkten in dit project samen met services en staf van de HAN. Projectleider was onderwijskundige en adviseur digitale onderwijsinnovatie Carolien Kamphuis.
Het project is in december afgesloten met een advies aan het management van de academie Gezondheid en Vitaliteit. Carolien Kamphuis presenteerde deze week de resultaten van het project.
Aanleiding
Het Comenius-onderzoek van Astrid Timman was aanleiding voor dit project. In dit project onderzoekt Astrid bij een groep van vijfhonderd eerstejaars studenten Verpleegkunde of de inzet van VR in een onderwijseenheid tot betere resultaten leidt. De helft van de studenten (controlegroep) kreeg onderwijs op de manier zoals de opleidingen gewend waren. De andere groep gebruikte actief een VR-toepassing. De studenten die de VR-toepassing gebruikten leren in een virtuele wereld hoe ze een intakegesprek moeten voeren in een gezondheidscentrum. Ze voeren een gesprek met een client en moeten daarbij opletten dat ze goed communiceren, de client aankijken, het protocol volgen, bevestigen dat ze luisteren. En het is de bedoeling dat ze er achter komen waarom de client bij het gezondheidscentrum is. Stel je niet de goede vragen dan krijg je ook geen helder antwoord. De VR-toepassing in de bril geeft na afloop van het gesprek automatisch feedback en laat de student zien hoe hij of zij heeft gescoord op een aantal punten. Daar hoeft de docent verder niets aan te doen. Daarna kan de student besluiten om het gesprek nog een keer te voeren en dan beter te letten op de punten die verbetering vragen. Bij voorbeeld beter samenvatten, open vragen stellen. Studenten spelen het gesprek gemiddeld vijf keer en dat aantal is hoger dan docenten eerder verwachtten.
Bron: Astrid Timman, project Meerwaarde van zelfstandig oefenen met VR.
Waarom onderzoek naar XR in het onderwijs?
Parallel aan het onderzoek van Astrid liep het project opschaling XR* in onderwijs en onderzoek. Wat heb je nodig om VR breed in te zetten in opleidingen binnen de HAN? En waarom zou je dat dat eigenlijk willen? Uit eerdere pilots blijkt dat XR een meerwaarde heeft voor het onderwijs bijvoorbeeld in simulaties. We gebruiken nu bijvoorbeeld dure toepassingen bij opleidingen en je kunt je afvragen of je dat efficiënter kunt doen met virtuele media. Daarnaast kun je ook VR-simulaties doen voor situaties die niet vaak voorkomen of die niet veilig zijn om de praktijk te oefenen. Je kunt studenten ook een ervaring geven hoe het is om in de schoenen van een client te staan: hoe is het als je laaggeletterd bent en iets moet doen in een gemeentehuis of wat maakt iemand mee die een psychose krijgt. Het is dus belangrijk dat we weten hoe we dit soort onderwijs goed kunnen inzetten.
(* XR eXtended Reality is een term die alle immersieve technologieën omvat zoals Virtual Reality (VR), Augmented Reality (AR) en Mixed Reality (MR)).
Het is ook goed voor de HAN om voorop te lopen met modern en innovatief onderwijs. We willen onze studenten het beste onderwijs geven wat we voor ze kunnen verzorgen. Als VR goed is ingevoerd in de organisatie zorgt dat voor gebruiksgemak. Tegelijk moet je ook zorgen dat je weet dat we dat veilig aanbieden. En dat er juridisch goed is geregeld hoe we met data vanuit de VR-toepassingen omgaan. Maar je wilt ook bijvoorbeeld goed regelen dat de brillen zijn verzekerd en dat helder is wat er gebeurt als een bril kapot gaat.
Het onderzoek – wat heb je nodig om XR te gebruiken in het onderwijs van de HAN?
Om het onderzoek van Astrid uit te voeren had Astrid eigenlijk tweehonderd brillen nodig. Maar die zijn niet zomaar beschikbaar binnen de HAN. We kwamen er wel achter dat er verschillende brillen zijn bij opleidingen maar dat niemand precies weet hoeveel er waar zijn en of we die voor een periode konden lenen. Uiteindelijk zijn er 55 brillen aangeschaft. Deze brillen zijn gebruikt door de studenten die meededen met het onderzoek. En met deze brillen hebben we gekeken hoe we die dan buiten het iXperium Health kunnen beheren en uitlenen. En dat ging nog niet meteen soepel.
Het eerste idee was dat we de brillen tijdens een bestaande les van de studenten zouden uitdelen. Dat klonk simpel maar ging niet meteen altijd goed. Niet iedere docent zat er op te wachten, soms was een les ineens online en ging de uitleen niet door en soms was een les eerder afgelopen en was de conciërge niet meteen op tijd om de brillen op te halen. Uiteindelijk liep de uitleen en het terugbrengen van de brillen goed via de AV-uitleendienst.
Onderzoek en advies op verschillende thema’s
Carolien Kamphuis ging in het project uit van het Vier in balansmodel van kennisnet. Dit is een model dat beschrijft welke randvoorwaarden nodig zijn om ict in het onderwijs goed te kunnen gebruiken. Het model bestaat uit vier randvoorwaarden ofwel bouwstenen: visie, deskundigheid, inhoud en toepassingen, en infrastructuur. Wanneer deze bouwstenen goed op elkaar zijn afgestemd (met elkaar in balans zijn), kan een onderwijsinstelling de gewenste opbrengsten op het gebied van ict behalen.
In het advies zijn uitspraken gedaan over de technische infrastructuur van de uitleen van brillen. Uit ervaring van uitleen bij iXperium Health weten we dat dat beheer veel tijd kost als je bijvoorbeeld iedere bril apart een update moet geven. In dit project is gekozen om het beheer bij externe partij Unbound XR te leggen. Zij gebruikten daarbij de toepassing ArborXR voor het mobile device managementsysteem. De Simulation Crew maakte instructiefilms voor studenten voor het gebruik van de VR-brillen.
Er waren een paar lastige hobbels te nemen bij het gebruiken van de VR. Een bril heeft een account nodig voor gebruik. Binnen de HAN is bijvoorbeeld het uitgangspunt dat alleen mensen een account hebben. Een account voor een bril, bijvoorbeeld bril1@han.nl kan niet. Maar je wilt niet veel tijd kwijt zijn in een les met accounts aanmaken en inloggen, je wilt eigenlijk dat alles zo snel en makkelijk mogelijk werkt en dat een bril bij start van een les is ingelogd. Vervolgens heb je toegang nodig tot de wifi. Ook dat is binnen de HAN gekoppeld aan een persoonlijk account. Ook voor registratie bij Meta heb je een account nodig met een tweeweg-authenticatie en daar is een telefoonnummer voor nodig. En ook die bestaan binnen de HAN alleen voor mensen, niet voor brillen. Voor het project zijn voor deze hobbels in overleg met services van de HAN oplossingen gemaakt. Maar voor een werkelijke opschaling moet de HAN bedenken hoe ze dit vraagstuk oplossen.
Het project bracht ook advies uit op de inrichting van de organisatorische infrastructuur. Zorg dat er een goed systeem is voor de uitleen. Via AskHAN en Unbound waren alle brillen gelabeld met een QR-code en streepjescode. De systemen en workflows die nu zijn gebruikt bij de uitleen geven niet voldoende inzicht in waar de brillen zijn, of alle studenten een bril hebben, wie de bril op tijd heeft ingeleverd. Het beheer met betrekking tot opladen en schoonmaken van de brillen liep goed en was voor de betrokken beheerders niet ingewikkeld of te tijdrovend.
Data uit het gebruik van een VR-toepassing
Als studenten de training van Astrid doorlopen dan genereren ze data hoe ze het gesprek hebben gedaan. Die data waren nu geanonimiseerd. Maar als je de toepassing in het onderwijs wilt inzetten zou het goed zijn om de data te koppelen aan studieresultaten. En de docent wilt ook inzicht in de data op groepsniveau. Het koppelen van data en systemen vraagt ook zeker aandacht. Bedenk ook wat voor afspraken je maakt over het gebruik en beheer van data met de producent en of leverancier van een toepassing. Betrek bij studentendata ook een security officer zodat je zeker weet dat je het databeheer goed hebt geregeld.
Content – wie is eigenaar
Bij de ontwikkeling of inkoop van content is het belangrijk dat je goed afspreekt wie eigenaar is en wat je er dan mee kunt doen. Spreek ook helder af wat je met data doet. Als je licenties betaalt check dan ook binnen je organisatie of er niet al licenties lopen. Je wilt ze ook niet dubbel betalen. Binnen onderwijs willen we graag ook kennis en content delen via een creative commons licentie. Maak ook daar heldere afspraken over met partners.
Professionalisering van medewerkers
Zorg dat er goede trainingsprogramma’s zijn voor medewerkers die de VR-toepassing gaan inzetten. Gebruik online bronnen en handleidingen. Zorg dat er communities zijn zoals een iXperiumnetwerk of Npuls waar mensen kennis kunnen delen. En geef ruimte voor inspiratie, experiment en implementatie.
Het project is nu afgesloten met een advies aan het management van de academie Gezondheid en Vitaliteit. Dit project heeft mede input geleverd voor een projectinitiatie op HAN-breed niveau. In 2024 onderzoeken we verder hoe we VR in het onderwijs van de HAN verder kunnen ontsluiten.
