Resultaten Monitor Leren en lesgeven met ict bekend

Hoe wordt ict ingezet in het primair onderwijs en welke ontwikkelingen zien we hierin? Het iXperium geeft met een periodieke ‘monitor Leren en lesgeven met ict’ een overzicht van het niveau van de competenties, en van het feitelijk lesgeven met ict. De resultaten van de meting van 2021 in het primair onderwijs zijn bekend.

Bas Kurver is senior onderzoeker bij het iXperium en vertelt: “De monitor is een periodieke peilstok die aangeeft hoe ver we in het onderwijs zijn met ict. In 2021 is bij elf partnerbesturen uit de regio’s Arnhem, Nijmegen en Roermond de meting verricht. De resultaten zijn nu bekend en gebruiken we als aanknopingspunten om de samenwerking binnen het iXperium verder vorm te geven.”

Afstandsonderwijs en ict

Door corona moesten scholen plotsklaps over naar online lessen. Men dacht dat dit een enorme boost zou geven in ict-gebruik en dit is tijdelijk ook zo geweest. Tegelijk zijn leraren in het primair onderwijs er helder over in de Monitor: nooit meer volledig afstandsonderwijs. Een aantal van de best practices uit die coronatijd, zoals filmpjes en het idee van flipping the classroom, blijven wel behouden voor het onderwijs.

Grote onderlinge verschillen

De verschillen in competenties en in het gebruik van ict in de les tussen leraren zijn groot. Hoewel ict steeds vaker gebruikt wordt om recht te doen aan verschillen tussen leerlingen (door inzet van bijvoorbeeld adaptieve software) en ze te ondersteunen bij de regie over hun eigen leren, zien we dat een grote groep leraren slechts af en toe ict inzet als didactisch hulpmiddel.

Het palet van in te zetten ict-middelen is voor veel leraren niet heel breed. Sommigen zetten slechts af en toe ict in zoals games of digitale spelletjes. Anderen hebben een breder palet en kunnen daardoor betere keuzes maken welke ict-vorm past bij de onderwijsdoelen. Voor verdere professionalisering is het nodig om verder te kijken naar deze didactische ict-toepassingen. “Omdat leraren ict verschillend inzetten, is het van belang om aan te sluiten bij de behoeften van de leraren en ze daarom op maat te bedienen,” vindt Bas.

iXperium

De professionaliseringstrajecten die het iXperiumnetwerk verzorgt, sorteren effect. “Frequente deelnemers aan deze trajecten laten een snellere ontwikkeling zien,” vertelt Bas. Het is ook duidelijk dat deelname aan iXperiumactiviteiten bijdraagt aan de ontwikkeling van leraren op het gebied van lesgeven met ict. Deze leraren zijn gegroeid in hun competenties en in het gebruik van ict.

“Frequente deelnemers aan professionaliserings-
trajecten laten een snellere ontwikkeling zien.”

Leraren voelen zich vaardiger, en zetten meer ict in vergelen met de meting van 2018. “De groep die zich regelmatig op de hoogte houdt van leren en lesgeven met ict is gegroeid. Ook is duidelijk een groei waar te nemen in de ontwikkeling van ict-gebruik in de lessen en de aandacht voor ict-geletterdheid van leerlingen. Tegelijk zijn de bijbehorende competenties in de basis nog niet op orde. Die brede basis van competenties is nodig om op een goede manier onderwijs met ict vorm te geven.”

Verbreden, versterken, verdiepen

Uit de monitor blijkt dat deelname aan iXperiumdesignteams en aan de Onderzoekswerkplaats Gepersonaliseerd leren met ict een positieve invloed heeft op de ontwikkeling van de leraren in lesgeven met ict. Het is de kunst om nu te kijken hoe we dit kunnen verbreden, versterken en verdiepen. Zoals in het rapport staat beschreven: ‘Er is een vruchtbare bodem gecreëerd en uit de resultaten blijkt dat er mooie dingen op kunnen groeien. De vraag is nu welke vruchten we willen oogsten en wat we daarvoor moeten aanplanten.’

Kennis delen

Uit het rapport blijkt verder dat ict-professionalisering bij één of enkele personen binnen een school niet automatisch leidt tot een schoolbrede ontwikkeling “Leren met ict is niet besmettelijk“. Het is van belang om ook de leraren die weinig doen met ict en zich minder competent voelen te stimuleren om de eigen ontwikkeling op dit gebied ter hand te nemen, individueel of samen met het team. Daarnaast kan het lonen om op school meer aandacht te besteden aan het actief delen van de opgedane kennis en ervaring.

Naar de Monitor

Ben je benieuwd naar het volledige rapport? Bekijk hier de resultaten van de monitor Leren en lesgeven met ict in het primair onderwijs.