Technologie verandert onze beroepen. Door vragen vanuit de maatschappij en doordat technologie ons andere mogelijkheden biedt, maar ook doordat bijvoorbeeld cliënten, patiënten of studenten een andere zorg, dienst of product verwachten. Hoe geven we die transformatie samen vorm? Daarover gingen we op 6 juni in gesprek tijdens Technology Talks.

Nu is het moment om te transformeren

Miriam Reelick gaf een korte intro op het thema. Ze daagde de deelnemers uit om open, creatief, positief-kritisch na te denken over het thema. We staan voor een maatschappelijke uitdaging. De houdbaarheid van onze zorg en welzijn staat onder druk. We zoeken naar manieren om zorg en welzijn toegankelijk te kunnen houden voor alle mensen, de kosten te kunnen dragen en de kwaliteit te kunnen behouden. Dit vraagt van ons als professionals een andere manier van werken, van denken en doen. En het gaat er niet om dat we dat in 2040 gaan doen, de urgentie om te transformeren is nu.

Met AI mensen dichter bij elkaar brengen

Kunstenaar Jeroen van der Most vertelde hoe hij kunstmatige intelligentie gebruikt in zijn kunst. Hij nam ons mee in verhalen over een kunstwerk dat aan de andere kant van de wereld onder zijn naam werd verkocht voor 3,5 miljoen dollar. Jeroen startte geen rechtszaak maar verlegde zijn grenzen en creëerde met een onderzoek naar dit kunstwerk dat onder zijn naam was verkocht een nieuw kunstwerk. Hij nam ons mee hoe hij zelf met technologie werkt en hoe je grenzen kunt verleggen. Ga niet altijd mee met je eerste reflex maar kijk en denk net even verder. Als mens denken we bijvoorbeeld vaak dat er een grens is tussen onszelf en de natuur. Terwijl we zelf onderdeel zijn van de natuur. Techniek wordt gezien als iets buiten de natuur, maar je kunt ook kijken hoe je met behulp van technologie beter in contact en gesprek komt met de natuur. Ook liet hij ons zien hoe je de grenzen van tijd, van verleden heden en toekomst kunt verleggen. Technologie verbindt, maar het polariseert ook. Zou je technologie niet meer kunnen inzetten voor het collectief en zo mensen dichter bij elkaar brengen.

Gezondheid komt voor uit connectie

Hoe kun je denken over gezondheid? Is het de afwezigheid van een fysiek probleem? En als er dan een probleem is gebruik je technologie om iemand weer beter te maken. Je kunt er ook op een meer holistische manier naar kijken: gezondheid is een samenspel tussen lichaam geest en omgeving. Gezondheid komt voort uit connectie tussen lichaam geest en interactie met de natuurlijke omgeving. Het grootse deel van de zaal kon zich daar wel in vinden. Een voorbeeld van een kunstwerk in dit thema, waarbij je de grens tussen ons en de natuur verlegt, is het kunstwerk Letters from nature waarbij de natuur zelf met behulp van AI een stem krijgt in het debat over de klimaatcrisis. De natuur, bijvoorbeeld een smeltende ijskap, schreef met behulp van AI brieven aan wereldleiders, soms boos, soms bang of verdrietig. Geweldig dat dit uit een kunstmatige intelligentie kwam, al moet je ook bedenken dat dit gewoon statistische output is van een berg data.

Wat denkt gezondheid er zelf van?

Een andere invalshoek is een kunstwerk waar van der Most begin juni in Portugal aan werkte. Het is een rode kubus waarop brieven hangen die geschreven zijn door AI. Dit keer kreeg de kunstmatige intelligentie de vraag om vanuit het perspectief van gezondheid zelf te reflecteren op hoe mensen naar gezondheid kijken. Daar kwamen dingen uit over grenzen van gezondheid. Op de kubus konden bezoekers van het festival zelf ook brieven schrijven. Ook waren er brieven waarbij de Tijd zelf de afzender is. Een topic wat daar uit kwam was het concept van non-lineaire tijd. Wij zijn vaak gebonden aan lineaire tijd, met planningen, schema’s en controle over het leven. En dat is een illusie. Je kunt ook anders naar tijd kijken. Ieder moment in het nu is verbonden aan alternatieve toekomsten. Het heden is ook verbonden aan allerlei verledens. Je kunt het verleden zien als een statisch feit maar je kunt ook steeds anders naar het verleden kijken en er een andere betekenis aan geven en steeds andere lessen uit leren. En dat is volgens de AI relevant omdat dit een verbinding heeft met onze gezondheid. Lineair denken leidt vaak tot frustraties. Kun je niet meer uit je menselijk potentieel halen als je als mens meer bereid bent om onzekerheid te accepteren en word je niet creatiever als je op kansen springt die voorbij komen in plaats van je aan een vaste planning en lineaire ideeën te houden? Zou zo’n mindset niet beter zijn voor de hele natuur?

Als je niet lineair kijkt en denkt dan heb je ook een non-lineaire klok nodig. Dit soort ideeën kan Van der Most vragen aan bijvoorbeeld GPT4 en dan verrast de AI ons met een dansende klok die een idee geeft van tijd. Kun je dan ook reflecteren op dit gegeven, hoe ziet de wereld er dan uit? We worden dan misschien wel meer mindfull zegt AI.

Verbeelding van data

Met AI kun je op allerlei manier data ook verbeelden. Een voorbeeld van een kunstwerk is Tweet Cathedral, een visual die lijkt op De Sterrennacht van Van Gogh en de stad Christchurch verbeeld, waarbij de visual is opgebouwd uit twitterberichten over de aardbeving in Christchurch. De stad gebruikte dit beeld om de aardbeving te herdenken en het kunstwerk kwam in het nationaal museum terecht.

Wat zegt het over kunst als AI een kunstwerk kan maken? Kun je met behulp van AI een nieuwe Rembrandt maken? En die vraag kun je vertalen naar andere beroepen. Bedenk ook dat de techniek enorm is ontwikkeld. Waar je een paar jaar geleden met een team een jaar aan moest werken kun je nu in een kwartier tijd meer bereiken. Waar gaat dat ons brengen, niemand kan dat echt voorspellen. En de vraag is zien we dit als kans of bedreiging voor ons als professionals. De mens blijft altijd een curator op de output. AI kan wel een goeie creatieve assistent zijn. Bedenk ook dat de partijen die de AI aanbieden vaak gericht zijn op winst maken. En dat het genereren van nieuwe data veel energie kost. Ook fakenieuws blijft een uitdaging. Bedenk ook dat je met AI de analyse van gezondheidsdata sneller kunt doen of betere medicijnen kunt ontwikkelen.

Gezondheid verbeelden

AI werkt met online data. Als je dan vraagt hoe ziet een arts er uit dan krijg je nog vaak blanke oude mannen en als je vraagt hoe een verpleegkundige eruitziet dan krijg je jonge vrouwen. Dat is blijkbaar wat onze data nu genereert. Maar als je de AI een andere vraagt stelt om een toekomstbeeld te geven van de gezondheidszorg word je daar dan blij van? Je krijgt bijvoorbeeld een koud technologisch beeld. Vraag je juist meer kijkt hoe de toekomst van gezondheid eruitziet vanuit de gedacht van connectie dan krijg je hele andere beelden. Dit blijven experimenten die het gesprek voedt over de toekomst.

Hoe ziet de toekomst AI eruit?

Multimodale AI is een combinatie van verschillende soorten AI. GPT4 in combinatie met AI die plaatjes kan maken of bekijken. Als je een foto laat zien van je koelkast dan kan de AI een receptvoorstel doen wat je kunt maken van wat er in de koelkast zit en alvast bestellen wat je dan nog extra nodig hebt. Een voorbeeld van een kunstwerk is Quantum cat. Van der Most maakte dit kunstwerk met een team vanuit de gedachte dat AI mensen polariseert en de vraag of je AI ethische beslissingen kunt laten nemen. Dit gecombineerd met kwantum computing werd een kwantumkat in een houten kist. De kwantumkat reflecteert op ethische dilemma’s vanuit de samenleving. Bijvoorbeeld meningen vanuit de keuze tussen economie of milieu. De kwantumkat geeft dan verschillende opties. Hij haalt dit uit online data maar ook uit actuele informatie zoals twitterberichten. Dus als er iets speelt in de wereld en daarover veel wordt gepraat op twitter laat de kat andere meningen zien. De kat geeft nooit eén mening maar neemt een superpositie in, net als de kwantumcomputer. Mensen hebben vaak een vaste mening of idee. De kwantumkat geeft je een spiegel die je als mens de kans geeft om een meer ethische mening te vormen. Het is niet ondenkbaar dat we in toekomstige organisaties vaker gaan sparren met AI’s zoals de kwantumkat.

Als je buiten de grenzen denkt die je normaal voor jezelf ziet maak je je wereld groter en kun je de kansen gebruiken die technologie ons biedt in onze beroepen en ons leven.

Pop-up-iXperium Health

In het tweede uur konden de deelnemers allerlei soorten technologie die worden ingezet voor zorg, welzijn, sport of onderwijs zelf ervaren. In de Pop-up-playground konden ze virtuele anatomie ontdekken, ontspannen met Immu, Tripp, Somnox of Moonbird en in gesprek gaan met virtuele cliënten en leerlingen gemaakt door The Simulationcrew in samenwerking met de HAN. Ze konden zelf ervaren hoe je VR inzet in fysiotherapie bij InMotionVR en promovendus Syl Slatman nam de deelnemers mee in zijn promotieonderzoek.

Verpleegkundigen van ziekenhuis Rijnstate vertelden over Rijnstate@home, de visie van Rijnstate hierbij, de apps en andere technologie die ze gebruiken, verandering van werk van verpleegkundigen en ook stonden ze stil bij medicatie@home.

In de pop-up-makerspace maakten de deelnemers muziek door beweging met de CRDL of Symphonic Emotions, maakten ze zelf 3d-ontwerpen en lieten deze 3d-printen.

Bij pop-up-iXperium Sports konden deelnemers actief bewegen met blazepods en virtuele sport.

De makers van de Escaperoom van de opleiding verpleegkunde namen de deelnemers mee in het ontwerp van de escaperoom en lieten ze ervaren hoe dat werkt. Het project Helpende hand sloten met deelnemers hun project af. De Zorgalliantie verzorgde een inspiratiegesprek over de succesfactoren voor implementatie en opschaling van technologie met Minke Mikkers en Jeroen Hankel van het innovatieteam bij BrabantZorg.

Installatie Maurice Magnée

Aansluitend konden de deelnemers aanwezig zijn bij de Installatie van Maurice Magnée als lector Technologie voor gezondheid.
Lees ook het artikel in ICT&Health.