Met ict gepersonaliseerd leren bij taal bij Klein Heyendaal

Wat was de vraag van basisschool Klein Heyendaal?

Basisschool Klein Heyendaal participeert in de Onderzoekswerkplaats Gepersonaliseerd Leren met ict. Op de school merkt men dat leerlingen weinig inzicht hebben in de eigen taalontwikkeling. Als ze wordt gevraagd om een inschatting te geven van de eigen prestaties, dan schatten ze deze vaak te hoog in. Een goede inschatting van de eigen vaardigheden is voorwaardelijk voor zelfregulatie. Het designteam heeft daarom als doel om een werkwijze te ontwikkelen waarbij leerlingen over de benodigde informatie beschikken om een goede inschatting te kunnen maken van hun eigen taalontwikkeling. Het is ook de bedoeling dat leerlingen en leraren met elkaar in gesprek gaan over leren en leerdoelen en dat leerlingen verantwoordelijkheid krijgen voor het verkrijgen van inzicht in de eigen ontwikkeling.

Wat heeft het designteam gedaan?

Het iXperiumdesignteam onderzoekt hoe ze het taalonderwijs binnen de school meer gepersonaliseerd vorm kan geven met ict op een manier waarop de leerlingen zelf meer regie kunnen nemen op het leren. Hiermee wordt er beter ingespeeld op de verschillen en leerbehoeften van de kinderen.

De eerste stap hiervoor is dat leerlingen op basis van eigen data een goede inschatting kunnen maken van in hoeverre ze een leerdoel behaald hebben. De school vindt het heel belangrijk om wetenschappelijke inzichten over een ergonomisch verantwoorde manier van leren met een device mee te nemen in het ontwerp. Het invullen van het actantnetwerk heeft de school bewust gemaakt van de noodzaak om meer eigenaarschap bij de leerling te leggen. Ze denken daarbij aan gezamenlijke regie over werkvormen, tijd en plaats van leren en leerdoelen.

Wat heeft het designteam opgeleverd?

De opgedane inzichten uit het actantnetwerk en de evaluatie van de periode met afstandsonderwijs hebben geleid tot het idee om de methode Taalverhaal.nu op een andere manier in te zetten, waardoor leerlingen zichzelf beoordelen en eigen resultaten en de ontwikkeling bijhouden. Om alle benodigde informatie te verzamelen is de periode van afstandsonderwijs geƫvalueerd met het hele team en is er een functionaliteitenscan uitgevoerd voor Taalverhaal.nu.

Het team heeft een doelenboekje ontwikkeld waarin leerlingen per blok de eigen ontwikkeling op de leerdoelen kunnen bijhouden. Met behulp van dit boekje kunnen leerlingen onderbouwen of het volgen van instructie noodzakelijk is, of dat ze zelfstandig kunnen werken aan de opdrachten in Taalverhaal.nu. Ze gebruiken hiervoor resultaten uit formatieve en controletoetsen. Om leerlingen bekend te maken met het werken met een doelenboekje is er een introductieles ontworpen waarin er wordt verteld over metacognitieve vaardigheden en hoe het werken met een doelenboekje hen hierbij helpt. Daarnaast zijn er doelenposters gemaakt om in de klas te hangen. Er is een aantal weken gewerkt met het doelenboekje, zowel een online als een papieren versie. De leraar houdt ervaringen bij in een logboek. Op basis van de ervaringen van de leraar zijn de ontwerpeisen vastgelegd. In het schooljaar 2020-2021 is er gekeken naar de (on)mogelijkheden van de taalmethode en is er contact geweest met de uitgever om te kijken in hoeverre de ontwerpeisen vanuit het designteam mogelijk zijn met Taalverhaal.nu. De uitgever is hiervoor ook een keer aangesloten bij een bijeenkomst.

De ervaringen met het doelenboekje zijn overwegend positief. Leerlingen zijn zich meer bewust van het doel van een les en hun eigen leerproces in het behalen van deze leerdoelen. Uit het invullen van het actantnetwerk werd duidelijk dat de regie nog te veel bij de leraar ligt. Het designteam had het plan om in schooljaar 2021-2022 te kijken naar manieren om de leerlingen meer regie te geven, een zinvolle integratie van ict en mogelijkheden om het werken met het doelenboekje uit te breiden naar andere leerjaren. Samen met het schoolteam is bij de start van schooljaar 2021-2022 vanwege ontwikkelingen binnen de school besloten om het doelenboekje op zijn vroegst weer in te zetten in het schooljaar 2022-2023. Tot die tijd zijn er andere prioriteiten gesteld waar alle aandacht naar toe gaat.

De leraren zorgen voor een gedegen beschrijving het doelenboekje zodat ze deze kunnen gebruiken als de tijd rijp is.

De eindproducten komen binnenkort op deze pagina te staan.

Dit team maakt deel uit van de Onderzoekswerkplaats Gepersonaliseerd leren met ict PO.