Wat was de vraag van Rijn IJssel?
Rijn IJssel participeerde in de MBO Onderzoekswerkplaats Gepersonaliseerd leren met ict. In een eerdere ronde heeft een designteam van Rijn IJssel zich verdiept in het versterken van de zelfsturing van studenten in een context van afstandsonderwijs. Daarbij is studiemateriaal van de Universiteit Maastricht, waarmee studenten aan hun zelfsturingsvaardigheden kunnen werken, aangepast naar de mbo-context. Het huidige designteam wilde op basis van de inzichten en bevindingen van het voorgaande designteam verder werken aan een ict-rijk leerarrangement zelfsturing dat voor alle studenten binnen Rijn IJssel inzetbaar is, waarbij er kan worden gedifferentieerd naar niveau en type student (bijv. de manier waarop je studenten benadert; via ‘gevoel’ of ‘verstand’). Daarbij wil men ook aandacht besteden aan ‘nazorg’: hoe kun je blijven ondersteunen op afstand? De context van het leerarrangement is blended onderwijs, passend bij de ambities van Rijn IJssel.
Wat heeft het designteam gedaan?
Het designteam heeft zich verdiept in relevante concepten, voortbordurend op de bevindingen van het vorige designteam. Het onderwerp ‘zelfsturing’ is opnieuw verkend, met daarbij onder andere aandacht voor de perceptie van studenten en docenten op (het belang van) zelfsturing. De werkhypothese is bijgewerkt en de focus is aangescherpt: het designteam richtte zich op de ondersteuning en bevordering van zelfsturing, zowel in de fysieke als de online onderwijscontext. Het team heeft verder onderzoek gedaan naar de zelfsturing van studenten en naar mogelijke ict-toepassingen om zelfsturing te ondersteunen en versterken. Zo is er een spel uitgeprobeerd waarbij onderwijs blended ontworpen kan worden. Alle informatiebronnen bij elkaar, inclusief de bronnen van het voorafgaande designteam en de resultaten van de vragenlijst ‘Zelfregulatie en motivatie’ voor studenten, zijn meegenomen bij het opstellen van ontwerpeisen. De focus is komen te liggen op het maken van een ontwerp waarbij een student binnen het bestaande studentbegeleidings- en informatiesysteem van Rijn IJssel (SBIS) een vak doorloopt en daarbij expliciet meegenomen wordt in het reguleren van het leerproces daarbij.
Wat heeft het designteam opgeleverd?
Het designteam heeft verschillende activiteiten ondernomen om te komen tot het ontwerp van het leerarrangement en het leerarrangement zelf. Het ontwerp is verder uitgedacht en er is gekozen om zelfsturing terug te laten komen binnen het bestaande vak Anatomie, in plaats van een losstaand leerarrangement zelfsturing te maken. Studenten van verschillende opleidingen volgen dit vak, waardoor het leerarrangement breed inzetbaar is. Het ontwerp van het leerarrangement is gebaseerd op de methode van het blendedgolfjesspel en is in de juiste digitale systemen gezet door docenten, de procesbegeleider en de onderzoeker van Rijn IJssel. Vervolgens is het leerarrangement uitgevoerd door docenten van het designteam en een aantal collega’s van het vak Anatomie. Het leerarrangement is een routekaart voor de cursus Anatomie voor de startende student Assisterende Gezondheidszorg MBO4. De routekaart geeft overzicht over alle onderdelen van de cursus en welke fase van zelfsturing waarin terugkomt. De studenten kunnen kiezen in welke volgorde ze de drie stelsels bestuderen. De routekaart bevat links naar zelfstudiemodules, toetsen en fysieke samenwerkopdrachten. Voorafgaand zijn deze collega’s geïnformeerd over de opzet en werkwijze van het leerarrangement en over hun rol daarbij. Het leerarrangement is halverwege en na afloop geëvalueerd met de betrokken docenten en met studenten, zowel mondeling als met een vragenlijst. De meeste docenten en studenten zijn tevreden met de cursus en met de mate van zelfregie die de cursus biedt. Er zijn ook verbeterpunten genoemd, bijvoorbeeld dat studenten soms wat uitleg en inhoudelijke feedback van de docent missen. Het ontwikkelde leerarrangement en de geleerde lessen zijn een mooi voorbeeld van een onderwijsinnovatie die de designteamleden breed willen uitdragen, zodat ook anderen hiervan kunnen leren.
Dit iXperiumdesignteam maakt deel uit van de MBO Onderzoekswerkplaats Gepersonaliseerd leren met ict.
