Randvoorwaarden voor gepersonaliseerd leren met ict: logistiek en systemen bij Summa College

Welke vraag had het Summa College?

Summa College participeert in de MBO Onderzoekswerkplaats Gepersonaliseerd leren met ict. Dit designteam kreeg de opdracht om na te gaan hoe systemen en logistiek het onderwijs kunnen ondersteunen bij het aanbieden van gepersonaliseerd onderwijs. Er zijn binnen Summa College veel verschillende systemen beschikbaar met verschillende doelen. Grofweg is dit in te delen in systemen die bijdragen aan het (flexibel) organiseren van onderwijs (bijvoorbeeld een roostersysteem) en systemen die docenten en studenten in kunnen zetten ten behoeve van het leerproces (Microsoft Office 365). Het iXperiumdesignteam heeft voor beide typen systemen onderzocht welke mogelijkheden er zijn om gepersonaliseerd en/of flexibel onderwijs mogelijk te maken (Microsoft Office 365, Eduarte, Xerte en Xedule).

Wat heeft het designteam gedaan?

Zowel binnen als buiten het Summa College is informatie verzameld. Eén docent heeft daarbij gefocust op het ophalen van ervaringen van docenten met het gebruik van systemen om onderwijs gepersonaliseerd en flexibel te organiseren. Deze docent heeft teamleiders en docenten bevraagd op dit thema om zicht te krijgen in belemmeringen en mogelijkheden van bestaande systemen voor het organiseren van flexibel en gepersonaliseerd onderwijs. Daarnaast heeft de docent gesproken met roosterzaken en het examenbureau om te zien welke mogelijkheden er zijn om dit mogelijk te maken.

Een andere docent heeft zich verdiept in gebruik van Microsoft Office 365 ten behoeve van het leerproces van studenten.  Uit eigen ervaringen van deze docent en gesprekken met studenten en collega’s bleek dat studenten het lastig vonden bestanden te beheren in Office 365 en de mogelijkheden te benutten om (op afstand) samen te werken. Deze docent is zelf gaan experimenteren met  functionaliteiten van Office 365 en heeft verschillende bestaande trainingen verkend. Een cursus digitale didactiek en een verkenning van negen stappen voor blended learning hebben geholpen de ontwerpeisen voor een module over bestandsbeheer te concretiseren. Deze module heeft als doel dat studenten vanaf het begin weten om te gaan met hun bestanden en met het uitwisselen van bestanden. Als de studenten weten welke mogelijkheden er zijn, dan kunnen zij zelf keuzes maken in de manieren waarop zij de systemen willen gebruiken in hun onderwijs.

Wat heeft het designteam opgeleverd?

De verkenning van mogelijkheden van systemen om onderwijs gepersonaliseerd en flexibel te organiseren heeft geleid tot een onderzoeksrapport. Hieruit blijkt dat teamleiders en docenten beperkingen ervaren van de mogelijkheden die nu beschikbaar zijn binnen de systemen Xedule en Eduarte, vooral omdat zij weinig kennis hebben van de mogelijkheden van de systemen. Onderwijs blijkt op veel plekken al wel gedeeltelijk gepersonaliseerd en flexibel vorm te krijgen, door gebruik te maken van workshops waarvoor studenten kunnen kiezen zich in te schrijven. Veel docenten zien het wel zitten om onderwijs meer gepersonaliseerd en flexibel op te gaan zetten, maar vragen zich wel af of de studenten, docenten en systemen hier al klaar voor zijn. Er lijken wel voldoende mogelijkheden in Xedule en Eduarte om ook de systemen flexibeler te maken. Voor teams die het onderwijs meer gepersonaliseerd en flexibel in willen gaan richten is de aanbeveling om het roosterbureau tijdig te betrekken bij de plannen, zodat de systemen ook kunnen worden aangepast aan de nieuwe organisatievormen van het onderwijs.

Voor het inzetten van de mogelijkheden van Office 365 in het leerproces van studenten zijn twee workshops over bestandsbeheer ontworpen. De eerste workshop is een introductie in bestandsbeheer waarin studenten leren wat bestandsbeheer is, waarom het belangrijk is en welke mogelijkheden hiervoor beschikbaar zijn binnen Summa College (Office 365). Deze kan ingezet worden voor nieuwe studenten en zou indien nodig ieder jaar aan het begin van het jaar herhaald kunnen worden en ook in coachingsgesprekken met studenten aangehaald kunnen worden. De tweede workshop is uitgebreider en is in te zetten bij het starten met integrale opdrachten. Deze gaat in op hoe studenten online samen kunnen werken en hoe zij daarbinnen om kunnen gaan met bestandsbeheer. De workshop bevat ook een activiteit waarin studenten met elkaar afspraken maken hoe ze tijdens het project omgaan met bestandsbeheer en samenwerken.

Het designteam heeft verschillende inzichten opgeleverd: hoe het voor een nieuwe student is om zijn eigen weg te moeten vinden bij Summa College, maar ook inzicht in de mogelijkheden om flexibel en gepersonaliseerd onderwijs te organiseren en te ondersteunen middels systemen en nieuwe manieren van roosteren. Het designteam heeft ontdekt dat de systemen zelf vaak niet beperkend hoeven zijn voor het vormgeven van gepersonaliseerd en flexibel onderwijs, maar dat de beperkte kennis van de mogelijkheden van de systemen dat vaak wel is.

Dit designteam maakt deel uit van de MBO Onderzoekswerkplaats Gepersonaliseerd leren met ict.